Авлигын индекс нь УИХ-аас батлан гаргаж байгаа хууль тогтоомжууд амьдралд хэр нийцэж байна вэ, Монгол Улсын татварын орчин хэр байна вэ, улсын төсөв зөв зарцуулагдаж байна уу, түүнд тавих хяналт хэр байна вэ, бизнес хийх орчин, гадаадын хөрөнгө оруулалт орж ирэх орчин ямар байна гэх мэт асуумжуудын дагуу тавигдаж байгаа үнэлгээ юм.

Өнөөдрийн байдлаар улсын хэмжээнд амьгүй буюу тархины үхэлтэй донороос эд эрхтэн шилжүүлэн суулгах шаардлагатай 1094 иргэн донор хүлээж байна. Үүний 695 нь бөөр, 256 нь элэг, 15 нь ясны чөмөг, үүдэл эс, 10 нь нүдний эвэрлэг шилжүүлэн суулгах шаардлагатай өвчтөн байна. Амьд донор өрөөсөн бөөр эсвэл тал элгээ өгөхөд эргээд өмнөх шигээ хэвийн байдалд орох нь хүндрэлтэй байдаг тул аль болох амьгүй донор ашиглахыг ДЭМБ-аас зөвлөдөг.

“Татварын диваажин” гэгддэг Швейцарь улс хувь хүний орлогоос хамгийн ихдээ 11.5 хувь, аж ахуйн нэгжийн орлогоос хамгийн ихдээ 9.8 хувийн татвар авдаг. Гэтэл манайд шаталсан зарчмаар ХХОАТ 20 хувь хүртэл, АНОАТ 25 хувь хүртэл байх жишээтэй. Англи улс хөгжлийнхөө оргил үед татвар нь түүхэн доод хэмжээнд байсан бөгөөд тухайн үеийн ДНБ-тэй харьцуулахад 10 хувьд багтаж байж. Энэ харьцаа японд есөн хувь, америкт гурван хувь байх үед эдгээр улс мөн эрчимтэй хөгжиж байсныг эдийн засгийн шинжээчид хэлсэн байдаг. Харин манайд татварын орлого нь ДНБ-ий 20 гаруй хувьтай тэнцэж байна.

Хэдийгээр АНУ болон Европын орнуудад сэргээгдэх эрчим хүчтэй холбоотойгоор нүүрсний хэрэглээ буурч байгаа боловч Хятад, Энэтхэг зэрэг улсад хэрэглээ өссөн хэвээр байгаа нь бидэнд найдлага төрүүлж байгаа юм. Учир нь БНХАУ-ын нүүрсний импортын 49 хувийг манай улс дангаараа хангадаг.

Хүний анхдагч хэрэгцээ бол орон байр, хоол хүнс байдаг. Тэгвэл хөгжлийн бэрхшээлтэй 113 мянган иргэний 13-хан хувь нь л орон сууцанд амьдарч байна. Үлдсэн нь гэр хороололд, зарим нь айлын хашаа байранд, зарим нь бүр орон гэргүй байна.

Мал хулгайлах гэмт хэрэг зүүн бүс нутагт нэлээд цогц зохион байгуулалттай хийгддэг. Тиймээс Ц.Сандаг-очир гишүүний санаачилгаар зүүн бүсэд Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх талаар хурал, уулзалт зохион байгуулахаар төлөвлөсөн байгаа гэв

Сургуулийн орчинд үйлдэгдсэн гэмт хэргийн тоо жилээс жилд өсөж байна. Иймд Хууль зүй, дотоод хэргийн яамтай хамтраад, сургалтуудыг бүсчлэн зохион байгуулж байна. Тухайлбал, янз бүрийн бодис үнэрлэж, мансуурах нь ямар хор уршигтай талаар ухуулан таниулах гэх мэт.

Үе үеийн Засгийн газар хойд хормойгоороо урд хормойгоо нөхөж, түр зуур “гал унтраах” байдлаар ажиллаж ирсэн. Үүний тулд Өрийн удирдлагын тухай хууль болон Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийг гаргасан төсөвтөө нийцүүлэн өөрчилж, УИХ-аар батлуулдаг гаж жишгийг ч тогтоосон. Угтаа бол бүсээ чангалж, хөнжлийнхөө хэрээр хөлөө жийж, төсвийн сахилга батаа дээшлүүлж л сурах хэрэгтэй байгаа юм.

Хөтөлбөрт хамрагдах хүсэлт өгсөн 400 ЕБС-аас долоо хоног тутмын үйл ажиллагаанд тогтмол, тууштай оролцож чадах эсэх, дотроосоо өөрчлөгдөх хүсэлтэй эсэх, зохион байгуулалтаа уян хатан өөрчилж, багш нараа нэгтгэн ажиллах боломжтой эсэх, туршлагаа бусадтай нээлттэй хуваалцах эсэх гэх мэт олон шалгуур үзүүлэлтийг харгалзан сонгосон гэдгийг албаны эх сурвалж мөн хэллээ.

“Украйнд гацсан монгол залуу” хэмээн олон нийтэд танигдсан, дуучин Ф.Магнай гадаад паспортыг нь хүчингүй болгосны улмаас хүний нутагт гацаж, ажил хийх ч боломжгүй, хүндхэн болчихоод байгаа талаараа бидэнд ярьлаа.