1. Уушгины эдийн гэмтэл нь байнгын бөгөөд нөхөгдөшгүй

Тамхи татах нь таны уушгины 500 сая орчим жижиг агаарын хүүдийг (альвеоли) гэмтээдэг. Эдгээр хүүдий нь хүчилтөрөгчийг цусанд дамжуулж, нүүрстөрөгчийн давхар ислийг гадагшлуулах үүрэгтэй. Тамхи татах үед эдгээр хүүдийний эсүүд үхэж, уушгины эд нөхөн сэргээгдэхгүйгээр алдагддаг.

“Биеийн олон бүтэц өөрийгөө нөхөн сэргээх чадвартай байдаг. Жишээлбэл, яс хугарвал эдгэрдэг, арьс зүсэгдвэл нөхөн төлждөг. Гэхдээ уушгины эд нөхөн төлждөггүй. Нэгэнт алдагдсан бол дахин сэргэхгүй.” — Махер Карам-Хаж, MD Anderson-ийн Тамхины Эмчилгээний Хөтөлбөрийн эмч

Цаг хугацаа өнгөрөх тусам альвеолийн гэмтэл нэмэгдэж, уушгины эд хатуу болж, амьсгалах үед уушгиа бүрэн тэлэхэд хүндрэлтэй болдог. Энэ нь хүчилтөрөгчийн хангамжийг бууруулж, амьсгал давчдах мэдрэмж төрүүлдэг. Олон хүмүүс энэ асуудлыг мэдрэх хүртлээ асуудал байгааг анзаардаггүй.

“Энэ нь чимээгүйхэн явагддаг. Тамхичид ямар нэгэн зовиур мэдрэхгүйгээр амьдралаа үргэлжлүүлдэг. Альвеолийн тоо их байдаг тул 15-20 жилийн дараа л асуудал илэрдэг. Гэхдээ нэгэнт архаг бөглөрөлттэй уушгины өвчин (COPD) үүссэн бол нөхцөл байдал буцаж сайжрахгүй. Тэр үед хүчилтөрөгчийн баллон хэрэглэхээс өөр аргагүй болдог.” — Махер Карам-Хаж

2. Уушгины гэмтэлд никотин бус, харин давирхай гол үүрэгтэй

Тамхины утаанд 7,000-8,000 төрлийн химийн бодис агуулагддаг бөгөөд үүнээс 70 орчим нь хорт хавдар үүсгэгч бодис юм. Тамхи татах үед эдгээр химийн бодисууд уушгины эмзэг салст бүрхэвчийг бүрхэж, хар өнгийн, наалдамхай давирхай үүсгэдэг. Энэ давирхай нь замын асфальттай төстэй бөгөөд уушгинд хуримт лагдсаар, амьсгалын замыг бөглөдөг.

“Никотин нь бие махбодод олон нөлөө үзүүлдэг ч, уушгины өвчин үүсгэх гол шалтгаан нь биш. Жинхэнэ гэмтэл нь тамхи шатах үед үүсдэг хар, наалдамхай давирхайгаас болдог.” — Махер Карам-Хаж

3. Уушгины гэмтэл нь чимээгүйхэн, удаан хугацаанд явагддаг

Тамхи татах нь уушгины эдийг аажмаар, чимээгүйхэн гэмтээдэг. Энэ гэмтэл нь олон жилийн турш хуримтлагдаж, эцэстээ амьсгалын дутагдал, архаг өвчин үүсгэдэг. Хүмүүс ихэвчлэн амьсгал давчдах, ханиалгах зэрэг шинж тэмдэг илэрсний дараа л асуудлыг анзаардаг.

Танд хэрэгтэй зөвлөгөө:

- Тамхинаас гарах: Уушгины эрүүл мэндийг хамгаалах хамгийн сайн арга бол тамхинаас гарах юм.

- Эрүүл амьдралын хэв маяг: Эрүүл хооллолт, тогтмол дасгал хөдөлгөөн нь уушгины үйл ажиллагааг дэмждэг.

Эмнэлгийн үзлэгт хамрагдах: Уушгины үйл ажиллагааг тогтмол шалгуулж, эрт үед нь асуудлыг илрүүлэх боломжтой

MD Anderson Cancer Center-ийн нийтлэлээс орчуулав.

Эх сурвалж: https://www.mdanderson.org/cancerwise/what-happens-to-your-lungs-from-smoking--3-things-to-know.h00-159540534.html