Х.Тэмүүжин: УИХ-ын дарга давхар ажил эрхлэлттэй нь холбоотой хязгаарлах нь зөв

АН: Таван жилийн төлөвлөгөөг ярих бус ажил хэрэг болгох нь чухал

УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг ээлжит бусаар хуралдаж, Үндсэн хуулийг дээдлэн ажиллах зарчмын байр сууриа илэрхийллээ.

УИХ ДАХЬ АРДЧИЛСАН НАМЫН БҮЛЭГ БАГШ НАРЫН ЦАЛИН НЭМЭГДҮҮЛЭХ ШААРДЛАГА БОЛОН АЖИЛ ХАЯЛТТАЙ ХОЛБООТОЙ АСУУДАЛ, ЭМД САНГИЙН САНХҮҮЖИЛТ, ИРГЭДЭД ИРЖ БУЙ САНХҮҮГИЙН АЧААЛЛЫН ТАЛААР МЭДЭЭЛЭЛ СОНСОНО

МАН-ын Ерөнхий Нарийн Бичгийн дарга Я.Содбаатар Удирдах зөвлөлийн хуралдаанаас гарсан шийдвэрийг танилцууллаа. 

Энэ удаагийн УИХ-ын асуулгын цаг буюу Парламентийн мэтгэлцээн аравдугаар сарын 31-нд болно.

Э.ЭРДЭНЭЖАМЪЯН: УИХ-ын Дэгийн хуулиар хэлэлцэх асуудалд ороогүй асуудлыг нэгдсэн чуулганаар хэлэлцсэн нь адилхан Дэгийн хууль зөрчиж байна гэдэг асуудлаар ҮХЦ-д хандаж байна. ҮХЦ хуулийг нэг мөр хэрэглэх юм бол УИХ-ын дэд дарга Б.Пүрэвдоржийг Х.Булгантуяатай адилхан хууль зөрчсөн, хууль дээдлээгүй гэж үзнэ. Эс бөгөөс өмнө гаргасан шийдвэрээ эргэж хараад УИХ-д ажлаа хэвийн явуулах нөхцөлийг бүрдүүлж өгнө гэж харж байгаа.

УИХТГ мэргэжил, арга зүйн туслалцаа үзүүлдэг. Хуралдаан даргалагч өөрөө санаачилж удирдсан уу эсвэл Тамгын газраас зөвлөсөн үү гэдгийг тодорхой болгох ёстой. Энэ бол өмгөөллийн гол point. Өмгөөлүүлэх эрх нь хангагдаагүй учраас Х.Булгантуяа ХЭҮК-т хандах хэрэгтэй. ХЭҮК бол ҮХЦ-ийн шийдвэрийг зөв, буруу гэхгүй. Харин зөвлөмж гаргана. Тэр зөвлөмжийг аливаа албан тушаалтан хэрэгжүүлэх үүрэгтэй. Хэрэгжүүлэхгүй бол ажлаас чөлөөлөгдөх үндэслэл болдог.

Ардчилсан намын дарга О.Цогтгэрэлээс цаг үеийн асуудлаар тодрууллаа. 

Үндсэн хуулийн цэцийн маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагааны тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.2-т “Цэцийн нээлттэй хуралдаанд оролцогчид хуралдааны танхимд тэмдэглэл, соронзон бичлэг, түүнчлэн радио, телевизийн шууд нэвтрүүлэг хийх, кино болон фото зураг авах, дүрс бичлэг хийхийг зөвшөөрнө.” гэж заасан байна “Оролцогчид” гэдэгт нэхэмжлэгч, хариуцагч, гэрч, итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчдөөс гадна уг хурлыг сурвалжлахаар урьдчилан хүсэлт гаргаж, танхимд нэвтэрсэн хэвлэл мэдээллийн байгууллагын ажилтнууд ч хамаарна гэдгийг хуульчид хэлж байна. Гэтэл хэвлэлийнхэнд мэтгэлцээнийг шууд дамжуулах, дүрс бичлэгээр баримтжуулах боломж олгоогүй нь өөрөө хуулийн зөрчил гэж үзэх үндэслэлтэй юм.

УИХ-ын гишүүн С.Эрдэнэболд байр сууриа илэрхийллээ.

Х.БУЛГАНТУЯА: Миний хувьд өмгөөлөгч авах хүсэлт тавьсан. Үндсэн хуулийн дэгтэй холбоотой асуудалд өмгөөлөгч нар маш нарийн няхуур ханддаг. Гэтэл дайны нөхцөл байдалтай адилтган гурав хоногийн дотор хэлэлцсэнээр бэлтгэл хангах хугацаа, боломж олгосонгүй. Хариуцагчид өмгөөлөгч авах боломж өгөхгүй байгаа нь урьд хожид гарч байгаагүй үйлдэл юм.

ҮХЦ-ийн Их суудлын хуралдаан: ҮХЦ-ийн Их суудлын хуралдааныг маргаан үүсгэснээс хойш гурав хоногийн дотор хэлэлцэж байгаа нь хууль зүйн үндэслэлгүй байна. Мөн энэхүү хуралдаан нь маргаанд оролцогч талуудын эрхийг бүрэн дүүрэн хангаагүй гэсэн үндэслэлээр УИХ-ын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчид хуралдааныг хойшлуулах хүсэлт гаргаж байгааг итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Тэмүүлэн танилцууллаа. Гэвч ҮХЦ бас л хүлээж авсангүй. Ийнхүү халуухан эхэлсэн хурал хаалттай үрэглжиллээ.

Н.НОМТОЙБАЯР: ҮХЦ-ийн Их суудлын хуралдаан мордохын хазгай гэгчээр анхнаасаа учир дутагдалтай эхэлж байна. ҮХЦ-ийн бүрэлдэхүүнд ашиг сонирхолтой нөхөд бий. Нэг нь О.Мөнхсайхан. Ашиг сонирхол нэгт нөхрийнхөө захиалгат ажлыг гүйцэтгэх гэж байна. Г.Занданшатарыг УИХ-ын дарга байхад өндөр дүн бүхий хөлсөөр гэрээ байгуулж ажиллаж байсан хүн өнөөдөр Г.Занданшатарын гаргасан өргөдлийг хэлэлцэж суух нь зохимжгүй

Ж.Батжаргал: Монгол Улсын Ерөнхийлөгч парламентын засаглал, Үндсэн хуулиа хамгаалж, бүхэлд нь хориг тавьсан. Энэ бол УИХ гаргасан алдаагаа засах боломжийг олгож буй хэрэг гэж үзэж байна.

Б.Чойижлсүрэн: ОХУ-аас импортолдог цахилгаан дамжуулах шугаманд асуудал үүссэн. Үүний улмаас нийт хэрэглэгчийн 15 орчим хувийн цахилгааныг гурваас дөрвөн цаг орчим хугацаагаар хязгаарласан. Үүнээс хойш цахилгаан тасалдсан асуудал гараагүй.

Т.АУБАКИР: Таалагдахгүй бол Засгийн газраа унагаачихъя гэж бодоод байх шиг байна. Гэтэл энэ чинь цаагуураа залуучууд, та бүхэн, манай ирээдүйд сөргөөр нөлөөлөх зүйл шүү дээ. Наанаа суудал булаацалдаж байгаа хэдэн дарга харагдаж байгаа ч, бид ард нь хичээгээд, асуудлыг шийдэл рүү чиглүүлж ажиллаж байна.

Ж.БАТ-ЭРДЭНЭ: Намын дарга, ерөнхий нарийн бичгийн дарга хоёр уулзаж ярилцаад, УЗ болон бүлгийн хуралдааныг түр хугацаагаар хойшлуулъя гэж тохиролцсон байна. Тийм болохоор өнөөдрийн хурлыг зарлаагүй.

Л.Соронзонболд: УИХ-аар Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудал нь Үндсэн хууль зөрчих гээд байна гэдэг асуудлаар бид ирцэд орохгүй байсан. Баасан гараг /2025.10.17/-т хуралдахдаа өмнөнх өдрийн ирцээр хуралдсан зөрчил гаргасан тул тухайн үед нь бид саналаа илэрхийлж байсан. Энэ асуудал дээр Монгол Улсын Ерөнхийлөгч хориг тавьсныг дэмжиж байгаа.

Б.Бат-Эрэдэн: МАН-ын бүлэг хоёр байтугай хорь ч хуваагдсан байсан гэсэн тангараг өргөсөн бүх УИХ-ын гишүүн Үндсэн хуулийнхаа талд бат зогсдог байх ёстой. Парламентын засаглалын талд бат зогсдог байх ёстой гэв.